Ventilatie – Fresia 3

Mechanische ventilatie algemene ruimte

Naast de mechanische ventilatie in de eigen appartementen is er een mechanische ventilatie (MV) voor de algemene ruimte (in het washok in de kelder, zie foto).
De ruimtes die bij oplevering van het gebouw wel waren voorzien van MV waren:
– de zes kelderboxen van de eigenaren van een appartement.
– de containerruimte op de begane grond (nu fietsenruimte).

De ruimtes die bij oplevering van het gebouw niet waren voorzien van MV waren:
– de garage (noch de algemene garage, noch de garage van het penthouse).
– de hydrofoorruimte (is later wel aangebracht).

Na overleg met en op advies van de leverancier van de hydrofoor werd er besloten een aansluiting te maken op de afzuiging van de ernaast gelegen containerruimte. Een simpele ingreep met een betere ventilatie als gevolg.

Aangezien de MV een te hoge luchtverplaatsing hee, nogal wat lawaai produceert en een hoog elektriciteitsverbruik heeft hebben wij er een simpele schakelklok tussen geplaatst. De MV gaat nu ongeveer twee uur per dag aan.

Wij hebben nergens in huis een WTW
Onze MV blaast warme binnenlucht naar buiten. Daardoor ontstaat onderdruk in ons gebouw of appartement. Door de ventilatieroosters boven de ramen wordt door deze onderdruk koude buitenlucht naar binnen gezogen. Dat is verspilling van warmte en dus van energie. Een voordeel is dat er vrijwel geen onderhoud aan het systeem behoeft te worden uitgevoerd. Of de ventilator of buizen voor de uit te blazen lucht schoon zijn of niet maakt voor het binnenklimaat niets uit. Voor het binnenklimaat is reiniging van de uitblaaskanalen niet nodig.

Bij een WTW ligt dat principieel anders.
Een WTW verwarmt de aan te voeren koude buitenlucht met de warmte die naar buiten wordt geblazen. De aangevoerde lucht wordt daarbij ook nog gefilterd. Het zal duidelijk zijn dat hier frequent onderhoud voor nodig is. Onderhoud op het filter, maar ook op de buizen die de lucht naar binnen brengen. Deze zijn binnen korte tijd vol met stof en viezigheid. Dat moet niet het appartement of gebouw ingeblazen worden. Er bestaan ioniserende filters.

De warmte-terugwin-installatie warmt koude lucht van buiten op met warmte afkomstig uit de afgevoerde lucht. Dat maakt balansventilatie met WTW het meest energiezuinige ventilatiesysteem. Het energierendement loopt op tot wel 85%.

Mechanische ventilatie appartementen

In onze appartementen werden BUVA-Boxstream boxen geïnstalleerd, die helaas alleen maar warme lucht uitblazen. Het is geen WTW. Bovendien is de levensduur van de kogellagers beperkt. Van alle boxen moesten de kogellagers binnen de garantietermijn worden vervangen vanwege een steeds sterker wordend rommelend geluid, dat van de lagers afkomstig was, dat was dus begin 2015. In 2023 (acht jaar na de eerste lager-vervanging) beginnen de boxen opnieuw herrie te maken en moeten sommige lagers worden vervangen. Maar maak hem eerst een keer goed schoon. Het vervangen van de kogellagers kan je zelf doen. Ze zijn hier te bestellen:

Kogellagers bestellen voor BUVA Boxstream (op aparte pagina)

Kogellagers vervangen (op aparte pagina)

Het makkelijkste is uiteraard gewoon een nieuw motordeel te kopen, of zelfs de complete box te vervangen. Let op, vaak moeten dan ook de afstandsbedieningen worden vervangen.
Een alternatief is om het zelf te doen, voor wie het leuk vindt uiteraard. Van de kogellagers heb ik er nog enkele in voorraad. Ze kosten € 0,75(!) per stuk en je hebt er twee van nodig. Natuurlijk komt daar wat porto bij, reken zelf maar uit hoe duur het wordt. Ik ben graag bereid bij vervanging de helpende hand te bieden.

De BUVA-box	De binnenkant van het deksel met het motordeel
Zo zien de boxen eruit. Ze hebben meestal maar één aanvoerbuis (rechts) en één afvoerbuis (boven).Begin ermee de stroom eraf te halen door de stekker uit het stopcontact te trekken. Verwijder het gehele motordeel door het een kwartslag naar rechts te draaien (grijze kabel draait gewoon mee) en met een grote schroevendraaier de grijze as los te maken in het centrale gat.	De witte kabel blijft gewoon zitten (inclusief het witte stekkertje), de twee witte stekkertjes geheel rechts op de printplaat moeten naar boven worden losgetrokken en ver door de zwarte hoesjes worden opgeschoven om voldoende ruimte te krijgen voor de demontage van de kogellagers in de motor eronder. De vier grote schroeven moeten eruit (Torx), daarna laat de motor en het schoepenrad los van van het plastic deel.
Nu zie je de motor, waarvan de bovenste 4 kleine schroeven (Torx) moeten worden losgemaakt. Trek dat deel recht omhoog, dan zie je een dekseltje. Haal dat dekseltje weg. Daaronder zie je één kogellager zitten met het asje met een klemring erop. Probeer met een kleine schroevendraaier onder dat ringetje te komen en maak het los van de as.	De beide oude kogellagers worden verwijderd met een schroevendraaier door het asgat. Plaats twee nieuwe kogellagers, de as en het klemringetje, zodat het geheel goed vast zit. Monteer het geheel verder in omgekeerde volgorde. Probeer even uit of alles goed werkt door de stekker in het stopcontact te steken. Pas op voor het draaiende schoepenrad. Als alles in orde is, plaats motordeel terug in behuizing. Let daarbij goed op dat kabels in de inhammen vallen.

De BUVA-box

De binnenkant van het deksel met het motordeel

Zo zien de boxen eruit.
Ze hebben meestal maar één aanvoerbuis (rechts) en één afvoerbuis (boven).

Begin ermee de stroom eraf te halen door de stekker uit het stopcontact te trekken. Verwijder het gehele motordeel door het een kwartslag naar rechts te draaien (grijze kabel draait gewoon mee) en met een grote schroevendraaier de grijze as los te maken in het centrale gat.

De witte kabel blijft gewoon zitten (inclusief het witte stekkertje), de twee witte stekkertjes geheel rechts op de printplaat moeten naar boven worden losgetrokken en ver door de zwarte hoesjes worden opgeschoven om voldoende ruimte te krijgen voor de demontage van de kogellagers in de motor eronder.
De vier grote schroeven moeten eruit (Torx), daarna laat de motor en het schoepenrad los van van het plastic deel.

Nu zie je de motor, waarvan de bovenste 4 kleine schroeven (Torx) moeten worden losgemaakt. Trek dat deel recht omhoog, dan zie je een dekseltje. Haal dat dekseltje weg. Daaronder zie je één kogellager zitten met het asje met een klemring erop. Probeer met een kleine schroevendraaier onder dat ringetje te komen en maak het los van de as.

De beide oude kogellagers worden verwijderd met een schroevendraaier door het asgat. Plaats twee nieuwe kogellagers, de as en het klemringetje, zodat het geheel goed vast zit. Monteer het geheel verder in omgekeerde volgorde. Probeer even uit of alles goed werkt door de stekker in het stopcontact te steken. Pas op voor het draaiende schoepenrad. Als alles in orde is, plaats motordeel terug in behuizing. Let daarbij goed op dat kabels in de inhammen vallen.

Mijn tip zou zijn, haal hem uit elkaar en maak hem schoon. Het apparaat is ervoor gemaakt om dat 1 á 2 keer per jaar te doen. Kijk dan of er geen beschadigingen zijn, maar de meeste herrie komt echt door jarenlang opgebouwd stof. Als er iets kapot is kan je hem altijd nog vervangen.

Eenvoudig alternatief, een gereviseerde BUVA-box (op aparte pagina)

Vervanging BUVA-box?
BoxStream: één van de meest gebruikte ventilatiesystemen in Nederland. Dit type ventilatiesysteem is ondertussen verouderd en aan vervanging toe.
Q-Stream: de opvolger van de oude BoxStream ventilator. De nieuwe generatie mechanische ventilatie. Makkelijk te installeren, kostenbesparend, volledig automatisch werkend en online. De Q-stream kan ook bediend worden door middel van een applicatie voor smartphones.
SmartStream: het vraaggestuurde mechanische ventilatiesysteem van BUVA met luchtvochtigheids- en luchtkwaliteitsmeting en herkenning.
BUVA nieuwe opties

Kanalenschachten in J3 (tijdens de bouw nog zonder ommuring)

Schacht zuidwest (penthousekeuken) inwendig 630x740mm	Schacht noordoost (penthousegang) inwendig 630x870mm

Huisnummer 42: Links is de betonnen tussenmuur, verder van links naar rechts 10 kanalen. 1x de ontluchting/afvoer van de riolering (±150mm) van het penthouse (nr 42) en appartementen eronder (nrs 40, 36, 32). 3x de zwarte luchtaanvoeren van de HR-ketels (80mm). 3x de witte kanalen van de rookgasafvoeren (RGA 80mm). 3x de kanalen van de mechanische ventilatie (zilver voor BUVA, ±200mm) van appartementen eronder.	Huisnummer 42: Rechts is de betonnen tussenmuur, verder van links naar rechts 11 kanalen. Van de appartementen (42 en eronder 38, 34 en 30). 3x de zilveren buizen van de mechanische ventilatie van de BUVA-boxen (±200mm) 3x de zwarte buizen van de luchttoevoer voor de HR-ketels (80mm). 3x de witte buizen van de rookgasafvoer van de HR-letels (80mm). 1x de ontluchting/afvoer van de riolering (±150mm) met erachter tegen de tussenmuur aan de zilveren buis van de MV uit de kelder (±300mm).

Appartement nummer 32 op de begane grond. Zo zien de kanalen er uit. De grote opening links in het plafond is voor de afzuiging uit de keuken, badkamers en WC. Links verticaal lopend is de grote zilveren buis van de MV uit de kelder te zien. Daarnaast de witte RGA en de zwarte luchtaanvoer voor de eigen HR-ketel en de zilveren buis van de eigen MV, de BUVA-box. Daarachter de kleine opening in het plafond is de ventilatieafvoer van de WC.	De vliering van nr 42. Hier zijn de extra kanalen van het penthouse zichtbaar, in totaal 3. De haakse zilveren buis (naar voren open) is de afvoer van de BUVA-box. De twee eigen aansluitingen van de HR-ketel zijn hier niet zichtbaar, ze zitten aan de achterkant. De bochten zijn een beetje lastig. Mogelijk dat daar ook de Parkers zijn geplaatst, na de lichte lekkages in het penthouse direct na oplevering 2010. Om een flexibele buis in de bestaande RGA te kunnen plaatsen moeten de twee bochten in de melkglasachtige buis eerst worden verwijderd.