Het voortraject
Twijfels.
Vanaf de oplevering van onze gebouwen werden zonnepanelen door de meeste bewoners niet gezien als een reële optie, terwijl de ligging van het dak ideaal was.
Je hoorde argumenten als: zonnepanelen op onze daken moet je niet willen, het kan niet op zink, ze waaien weg, je krijgt lekkage, het dak kan het gewicht niet dragen. Bovendien stonden installateurs van zonnepanelen niet in de rij om dit avontuur in te gaan. Installateurs hadden het druk genoeg met de gewone daken, daken met dakpannen. Dat negatieve gevoel bij de bewoners werd versterkt door onzekerheid over de kwaliteit van de uitvoering, was het dak wel goed bevestigd en hoe zat het met de windgevoeligheid (stuwdruk). En tenslotte speelde onze leeftijden een belangrijke rol. Het zal mijn tijd wel duren, hoorde je dan. Verder dan deze afwijzende mening kwamen we hier in huis niet, tot begin 2024 verschillende firma’s specifiek adverteerden dat zij op alle daken zonnepanelen konden plaatsen, ook op zink, en wij er opnieuw indoken.
De oriëntatie van ons dak.
De geschiktheid werd bepaald door de azimut (kompasrichting, oriëntatie of booghoek) en de helling (hoe steil is het dak).
De gehele cirkel is 360°, noord=0°, oost=90°, zuid=180°, west=270°. Bij ons is de azimut ±220° (±ZW) en de helling van het belangrijkste en vlakke deel van het dak 21,8°. Aan de andere kant van de nok is het dak deels ook geschikt voor het plaatsen van panelen. Daar is de azimut echter ±40° en de hellinghoek niet vlak, maar heeft het een kromming met een hele grote straal van 15 meter. De bovenste rij panelen ligt daardoor op een hoek van ±30°. Dat betekent dat de zon eerst op het deel gericht op het Noord-Oosten komt en stroom gaat opleveren en pas na 10uur ‘s-morgens het Zuid-West-gedeelte bereikt.
De selectie van een installateur.
Uit de veelheid van firma’s werden bedrijven geselecteerd die een goede beoordeling hadden op internet. Uiteraard biedt dat geen garantie, maar het is wel beter dan alleen afgaan op mooie teksten en dito foto’s. Na een tweede voorselectie nodigden wij enkele van deze bedrijven uit en legden onze wensen en ideeën aan ze voor. De situatie van het dak werd bekeken en een mogelijk verloop van de verbindingen naar de individuele meterkasten. Een eerder gemaakte checklist werd met ze doorgenomen en ingevuld.
Deze bedrijven werden verzocht om een een offerte te maken voor 15 zonnepanelen, 2 per appartement en 1 voor de algemene ruimte. Die pasten namelijk op één lange rij op het dak. Voor ons was dat een overzichtelijk plan. De ontvangen offertes waren redelijk vergelijkbaar behalve in prijs. Er zaten duizenden euro’s verschil tussen, hetgeen de keuze simpel maakte. Uiteindelijk bleven er twee bedrijven over.
Het voorstel voor een voorzichtig experiment
Door de positieve ontwikkelingen veranderde de stemming hier in huis. We organiseerden twee aparte avonden over het onderwerp zonnepanelen. Daarbij bleek dat bijna alle bewoners wel voelden voor zonnepanelen, als het veilig kon. Die veiligheid werd mede bereikt door voorleggen van onze plannen aan de opstalverzekering van Centraal Beheer. CB stelde geen aanvullende eisen en keuringen waren ook niet nodig. CB hoefde alleen het investeringsbedrag te weten. Dat zou bij de waarde van ons gebouw worden opgeteld en daarop zou de nieuwe premie worden berekend. CB hanteerde daarbij slechts twéé voorwaarden, de complete investering moest door de VvE worden gedragen (dus niet individueel) en het aantal panelen mocht niet groter zijn dan 49. Daarboven kwamen aanvullende voorwaarden.
Ons eerste plan met 15 panelen kon dus niet doorgaan, omdat de infrastructuur wel door de VvE zou worden betaald, maar de panelen door iedere eigenaar zelf. Dat voldeed niet aan de eis van CB. Maar hierdoor bleek een veel beter plan te kunnen worden gerealiseerd.
Het uiteindelijke plan
De volgende stap was een afspraak met een adviseur van Soleca. Deze adviseur en verkoper (de heer Thomas Dupuis) wist al mijn vragen te beantwoorden en de checklist doorstond hij ook. Het was een uitermate plezierig gesprek dat voor mij de sluitsteen vormde voor de keuze van de installateur. Daar kwam bij dat hij ter plekke een offerte maakte die voldeed aan mijn verwachtingen. Die offerte legde ik aan de VvE voor die de offerte eveneens omarmde.
Als de VvE eigenaar zou worden van de hele installatie moest de installatie voldoen aan de splitsingsacte. Met enig rekenen werd onze verdeelsleutel van 15,15,18,18,18,18 en 28 gebracht naar 5,5,6,6,6,6 en 9. Bij elkaar zijn dat 43 panelen voor de eigenaren. Dat betekent dat er nog 6 panelen toegestaan zijn voor de algemene ruimte. Bij elkaar exact 49. Maar passen deze 49 wel op ons dak? Die vraag werd opnieuw aan de twee bedrijven uit de voorselectie voorgelegd. Het ene bedrijf liet ruim 2 weken niets van zich horen, het andere bedrijf reageerde per ommegaande met een aantrekkelijke offerte, niet alleen in prijs, maar ook de techniek klopte, met betere panelen en langere garanties. In een aparte ALV werd het definitieve besluit genomen.
Soleca uit Spijkenisse werd geselecteerd en kon zeer snel installeren.
De onderdelen van de installatie.
De panelen zijn van Denim (Solarclarity in Weesp) en kunnen per stuk maximaal 480 Watt opwekken (480Wp). Type: Black transparent 2.0×2.0mm GG bifacial 30mm 1688 NType TOPCon halfcut. Hun garantie is 30 jaar.
Ieder paneel heeft één eigen micro-omvormer die de gelijkstroom (DC) van het paneel omzet naar 230V wisselstroom (AC). Normale grote omvormers gaan geen paneelleven lang mee, hun garantie is slechts 10jaar. De micro-omvormers van Enphase zijn van het type IQ8AC-72-M-INT met een AC- of uitgangsvermogen van 360 Watt en een garantie van 25 jaar
Uit deze cijfers blijkt niet alleen dat er een groot verschil is in garantie, maar ook dat er sprake is van overdimensionering. Dat betekent dat een paneel meer stroom kan opwekken dan de micro-omvormer kan verwerken. Dat doet vreemd aan en lijkt onlogisch, maar in de praktijk blijkt de situatie waarbij een paneel meer stroom produceert dan de omvormer aan kan slechts zelden op te treden en bovendien worden deze kleinere micro-omvormers veel eerder actief. Ze leveren al stroom bij weinig licht. Een grotere omvormer reageert pas op een hogere spanning, in de praktijk dus veel later. Het netto rendement van de iets kleinere omvormer is daardoor vaak groter. Het af en toe aftoppen van de opwek is dus geen probleem.
De installatie op het dak.
Op maandag 6 mei werd het pellet met de 49 panelen op het terras van het penthouse gehesen. Het frame werd gemonteerd, tot mijn verbazing in verticale zin en niet dwars over de fels heen. De consequentie hiervan was dat er twee verticale bevestigingen kwamen daarna één fels vrij bleef. Overleg hierover was niet mogelijk. Daarna begon de montage van de panelen in landscape en in de hoop woensdagavond klaar te zijn. Dat bleek duidelijk te optimistisch te zijn. Er kwamen tegenvallers zoals de boorgaten in de dragende betonmuren die een gespecialiseerd bedrijf met een watergekoelde waterboor moest komen maken.
Uiteindelijk lagen vrijdag 10 mei 2024 alle panelen op het dak, 40 op de vlakke ZW-kant boven en naast het terras en 9 op de NO-kant van het dak.
Verdeeld werden de panelen op basis van de splitsingsacte, 5,5,6,6,6,6,9. Dat werd zo goed mogelijk benaderd, vooral met het oog op de opbrengst. De resterende panelen (NO-kant) waren gereserveerd voor de algemene ruimte.
De verbindingskabels tussen de groepen panelen van de verschillende appartementen werden netjes weggewerkt en gebracht naar de 8 individuele meterkasten. Binnen de VvE werd afgesproken dat de opbrengsten met elkaar worden vergeleken na één jaar en de verschillen dan worden verrekend.
Het zijn mooie zwarte panelen geworden met een nette indeling en het ziet er strak uit. Links het NO-dak met de lichte ronding en een hellinghoek van de panelen van ongeveer 30°. Rechts het vlakke deel met de zeer gunstige ligging van het ZW-dak met 21,8°. De opwek links is ongeveer 80% en rechts 96% van het maximaal haalbare.
De afsluitende foto na de montage van alle panelen op het dak.
Van links naar rechts:
de twee elektriciens (rechts Ritesch), een vermoeide, maar blije bewoner, de monteur die de panelen heeft verdeeld en vastgezet en één van de technici van Soleca, de heer Ezra Hoefsmit.
Na het weekend werd de installatie elektrotechnisch aangesloten en werden de panelen aangemeld bij Liander en bij de opstalverzekering van Centraal Beheer.
Een overzicht
 |
 |
 |
 |
 |
 zonder panelen |
 het dragende frame |
 micro-omvormer IQ8AC |
 de restanten |
 met panelen |
 één paneel |
 voorbereiding meterkast |
 kabels droog naar binnen |
 binnen in berging |
 betonboor naar trappenhuis |
 van berging naar trappenhuis |
 door kabelgoot |
 langs plint |
 en naar meterkast 42 |
 in meterkast |
 geheel afgewerkte kabelgoot |
 gedeelte naar de trap |
De laatste stappen
Registratie bij netbeheerder
Nadat de installatie compleet en actief was stuurde de installateur de technische gegevens die moeten worden doorgegeven aan de netbeheerder, bij ons Liander.
Registratie van zonnepanelen bij netbeheerder
De smart-app (en site) van Enphase
In een andere mail stuurt de installateur de link naar de app van Enphase. Door op de daarin aanwezige link te drukken en een wachtwoord te kiezen kan je de app opstarten en de verbruiksgegevens real-time zien.
Het monitoren van de opbrengst van de zonnepanelen.
De Envoy S metered is smart en bewaakt stroom én data. Hij laat zien hoeveel stroom de panelen produceren (per paneel), hoeveel stroom er wordt gebruikt door het appartement (consumeren) en hoeveel stroom we halen uit het net of terugleveren aan het net (importeren of exporteren). We weten door de Envoy S metered exact wat de panelen opbrengen en wat het appartement ermee doet. Productie, consumptie, import of export. Real-time, per dag, week, maand of jaar.
Op de site staan de prestaties van de eigen zonnepanelen.
De site van Enphase
Denk eraan om het termijnbedrag (het voorschot) van je energieleverancier te verlagen. Je stroomkosten gaan uiteraard omlaag. Twintig procent minder lijkt redelijk.
Dat betekent dat de verhoging van je maandlasten van je appartement teniet wordt gedaan door de verlaging van je termijnbedrag.
Live status (het actuele verbruik).
In dit overzicht levert de zon 1400 Watt op (productie) en die energie wordt verdeeld in eigen gebruik van 1200 Watt (consumptie) en teruglevering van 200 Watt aan het net (exporteren).
Het volgende overzicht laat zien dat er nog maar heel weinig geproduceerd wordt (de panelen en micro-omvormers doen het al bij 100Watt). Het meeste verbruik wordt door het net geleverd.
Hierboven de codes van de panelen liggend op het dak Noord-Oost onder Zuid-West (aan beide zijden van de nok van het dak).
Meterkast 42
Meterkast 40
Meterkast 38
Meterkast 36
Meterkast 34
Meterkast 32
Meterkast 30
