De volgende stap? Een thuisbatterij (thuisaccu)?
Zonnepanelen leveren de meeste stroom overdag. Helaas gebruikt een huishouden juist meer stroom in de ochtend en vooral in de avond. Om in de uren dat er geen of te weinig zonnestroom wordt geproduceerd gebruik te kunnen maken van de zelf opgewekte stroom kan een thuisbatterij handig zijn.
Er zijn verschillende soorten batterijen. De bekende en beruchte lithium-ion batterij, die bij brand heel moeilijk te blussen is, de minder bekende lithium-ijzerfosfaat-batterij, die zeer stabiel is en de zoutbatterij, die onbrandbaar is en milieuvriendelijk.
Enphase heeft een batterij met een capaciteit van 5,5 kWh met het celtype LFP. Sonnen kiest ook voor Li-IJzerfosfaat.
Een vuistregel die vaak gehanteerd wordt voor het berekenen van de capaciteit van een thuisbatterij is 1 à 1,5 kWh per wattpiek (kWp). Dus bij een PV-systeem met een vermogen van 4,8 kWp zou de aanbevolen capaciteit van de thuisbatterij rond de 5 tot 7 kWh zijn.
Te bedenken:
Indien de batterij te klein is levert hij te weinig stroom voor een lange winteravond. Bij een te grote capaciteit kan het systeem de batterij niet voldoende met stroom laden. Mijn conclusie is dan ook neem een kleine thuisbatterij en vergroot die indien dat gewenst is. Begin dus met 3,5 of 5 kWh.
Welke voordelen hebben thuisbatterijen?
- Overdag wordt overtollige stroom opgeslagen in de thuisaccu die dan na zonsondergang kan worden gebruikt.
- Je gebruikt de opgewekte stroom meer zelf en levert minder aan het net.
- Daarmee wordt het aandeel van het eigen stroomgebruik van 30% naar 60% gebracht.
- Financieel is het geen goede investering, de terugverdientijd is te lang.
- Een thuisbatterij kan ook worden gebruikt als noodstroom-aggregaat. Daarmee blijven de zonnepanelen ook bij stroomuitval hun stroom leveren, je houdt altijd stroom.
- De Enphase IQ Battery 3.5Kwh, kost € 2.420,00 (ex BTW). Afmetingen H775mm x B430mm x D188mm, gewicht 48,8kg. Maar wel Li-ion.
En de nadelen?
Ze zijn duur en de capaciteit neemt na 10 jaar duidelijk af. Maar na 10 jaar is er nog 70% restcapaciteit over.
Netcongestie
Als er teveel zonnepanelen stroom aan het net gaan leveren ontstaat het risico dat de netbeheerder de stroom niet aankan. De spanning op het net stijgt dan. Bij een te hoge spanning dreigen onze huishoudelijke apparaten defect te raken. Om dat te voorkomen hebben onze micro-omvormers een ingebouwde beveiliging. Als de spanning op het net van 230 Volt stijgt naar waarden boven de 253Volt schakelt de omvormer uit en levert geen stroom meer naar het net. Gelukkig blijkt de randstad een van de meest stabiele gebieden van Nederland te zijn. De kans op netcongestie en uitschakelen van onze zonnepanelen is voor onze installatie dus zeer klein.
Vier argumenten voor een thuisbatterij
Noodstroom
Zonnepanelen hebben, om de energie van het zonlicht te kunnen omzetten naar elektriciteit, zelf stroom nodig. Netstroom van 230V en 50Hz. Als de netstroom uitvalt doen de zonnepanelen het normaal gesproken niet meer. Er bestaat de mogelijkheid om de thuisbatterij ook als noodstroomaccu in te zetten. Bij uitval van de netstroom neemt de thuisbatterij dan deze taak over en blijven de zonnepanelen stroom produceren.
Een thuisbatterij (of thuisaccu).
Een thuisbatterij is financieel in 2024 niet rendabel, maar voor een thuisbatterij bestaan nog andere argumenten dan financiële. Dinsdag 13 februari 2024 stemde de Eerste Kamer over het afbouwen van de salderingsregeling. Het wetsvoorstel van minister Jetten werd niet aangenomen maar afgekeurd. De salderingsregeling zou blijven bestaan. Intussen heeft de nieuwe regering besloten de salderingsregeling op 1 januari 2027 in één keer compleet af te schaffen. Helaas blijkt opnieuw de onvoorspelbaarheid van de overheid.
Berekening
We gingen uit van een huishouden dat 3000 kWh per jaar gebruikt en met zonnepanelen diezelfde hoeveelheid stroom produceert. Zonder thuisbatterij zou dit huishouden 32 procent van de zelfopgewekte stroom direct in huis verbruiken. Met een thuisaccu van 5 kWh verdubbelt dit tot 64 procent. Een grotere batterij leidt vervolgens niet tot noemenswaardige verschillen, de zelfconsumptie blijft rond de 68 procent steken. Pas met een opslagcapaciteit van 528 kWh wordt de maximale mate van zelfconsumptie van 85 procent bereikt.
Bij een verbruik van bijvoorbeeld 4000 kWh per jaar, heeft het geen zin om een accu met een onnodig grote opslagcapaciteit van meer dan 6 kWh te nemen.
Verdien je een thuisaccu voor zelfconsumptie terug?
Door niet een derde, maar twee derde van je eigen zonnestroom zelf te gebruiken, bespaar je feitelijk dus een derde van je jaarlijkse stroomverbruik maal het tarief waarvoor je dit normaliter van je energieleverancier had moeten afnemen – gemiddeld 35 cent. Daarvan moet je nog wel iets aftrekken, want had je deze zonnestroom terug geleverd aan het net, dan kreeg je daar 80 procent van het kale afnametarief voor, oftewel 16 cent. Op jaarbasis zorgt een thuisbatterij op deze manier voor een besparing van zo’n 200 euro. Deze batterij zou je binnen zijn verwachte levensduur dus bij lange na niet terugverdienen.
Financieel is zelfconsumptie geen doel op zich
Volgens ons zou het dan ook geen doel moeten zijn om te streven naar een zo groot mogelijke mate van zelfconsumptie. Al met al willen we als samenleving minder afhankelijk worden van fossiele bronnen. Het grootste deel van het jaar kun je de zonnestroom die je niet zelf nodig hebt prima kwijt aan de buren. Maar specifiek op de momenten waarop er meer aanbod van zonnestroom is dan vooraf verwacht is het belangrijk om het op te slaan. Het alternatief is immers dat zonnepanelen tijdelijk uitvallen, waarmee dus waardevolle zonnestroom verloren gaat.
Dat uitvallen wordt veroorzaakt door de stroomleverancier die de spanning van normaal 230V iets laat oplopen naar 253V. De grens van de micro-omvormers is dan bereikt en ze schakelen zich zelf uit. Als bescherming tegen beschadiging van de eigen apparaten.
Persoonlijke voordelen thuisbatterij
Algemene voordelen thuisbatterij
Merken en sites die interessant kunnen zijn:
Veiligheid en efficiëntie
Veilige thuisbatterijen (LiFePo4, LFP)
Akutan
Bliq
Vragen en opmerkingen.
Heb je bij een 3 fase aansluiting (3x25A) ook een 3 fase thuisbatterij nodig?
Montage liefst hangend in berging, niet op de vloer.
Goede Wi-Fi verbinding of Ethernet (via koker?).
Capaciteit rond 6 kWh (of kleiner en ophogen zo nodig)
Akutan batterij per 5kWh € 2.264 en omvormer € 1.699
Aanvullende informatie
Onafhankelijk advies van brandweer
Nieuws
Op 25 juni 2024 vond ik deze youtube-video’s:
Homewizard thuisaccu België
Homewizard thuisaccu met stekker (Ketel Klets)
Het gaat hierbij om een thuisbatterij met een stekker voor een totaalprijs van € 1.395 afgeleverd aan huis. Geen installatie, nodig gewoon de stekker in het stopcontact en klaar. De batterij is veilig opgebouwd met LFP-cellen, heeft een capaciteit van 2,7kWh en kan een vermogen opnemen en afgeven van 800W. Er kunnen meer batterijen worden gebruikt op de verschillende fasen en ze kunnen ook worden gestapeld (maximaal 4). De batterij werd al in juli 2024 geleverd, maar uitsluitend na beperkte inschrijving. De volgende uitgiftes zijn in november 2024 en maart 2025.
Zo’n accu zouden we als VvE voor de verlichting van de algemene ruimte kunnen aanschaffen en kunnen plaatsen in de fietsruimte (de oude containerruimte), of in de hydrofoorruimte. De verlichting ’s avonds in ons trappenhuis zou daarmee gevoed kunnen worden. De accu kan helaas niet worden gebruikt als noodstroomaccu.