Aangezien ons gebouw in het grondwater werd gebouwd, wordt de kelderverdieping continu bedreigd door water. De ruimtes in de kelder zijn de garages, de kelderboxen, de wasruimte met de kleine wasbak, de meterkasten en de lift.
Ongeveer één meter lager bevinden zich de betonnen vuilwaterput in de garage en het onderste deel van de liftschacht.
Maar het gebouw wordt niet alleen bedreigd door het grondwater dat het gebouw omringt, ook door het water in de vijver dat tegen de waterkering en onze buitengevel aan staat en het regenwater dat via de hellingbaan onze garage in loopt. Dat zijn de nadelen van een gebouw dat omringt wordt door water. De voordelen van het mooi en aangenaam wonen wegen veel zwaarder, maar waakzaamheid blijft geboden.
Bovendien werden wij hardhandig wakker geschud door de overstromingen in Limburg, België en Duitsland in de zomer van 2021. Eind augustus 2021 kreeg Voorschoten al te maken met wateroverlast. Gelukkig niet in onze wijk.
Ver weg van Voorschoten, in Zhengzhou (China), viel in één etmaal, dat van 20 tot 21 juli 2021, maar liefst 644,6 millimeter neerslag. Dat is meer dan een halve meter. Ter vergelijking: in Keulen, ook zwaar getroffen door hevige regenval, viel op 14 juli 2021 in 24 uur 153,3 millimeter. Waarom zou dat niet hier bij ons kunnen gebeuren? Daarnaast ligt de Thea Beckmanstraat ruim 1 meter onder NAP. Het waterniveau van de Vliet ligt zeker één meter hoger. Als daar iets misgaat staan niet alleen onze kelder en de garage onder water, maar ook de appartementen op de begane grond.
Grondwater en vijver
Het grondwater vormt een belangrijke bedreiging en zal vooral na intensieve en langdurige regenval tot overlast kunnen leiden. In de jaren sinds de oplevering in 2010 zijn de zwakke plekken van het gebouw voor water een aantal malen gebleken.
Het water in de vijver heeft al voor de oplevering een keer voor veel overlast gezorgd. Kort voor de oplevering wilde de bouwer de toekomstige situatie met de vijver laten zien aan mogelijke kopers en liet alvast water in vijver. Na hevige regenval korte tijd later (augustus 2010) bleek echter de afvoer van de vijver niet goed in orde te zijn. De waterstand werd hoger dan de hoogte van de muur tussen hellingbaan en vijver (waterkering), met als gevolg een ongewenste waterval over de waterkering en een waterhoogte van 70cm in de garage en de andere delen van de kelderverdieping (met grote schade aan deuren en de liftinstallatie). Het risico op herhaling is sterk afgenomen door de verhoging van de waterkering met ongeveer 30cm.
Een ander probleem is gelegen in het feit dat het water in de Vliet 1-2 meter hoger ligt dan onze straat. Bij een overstroming van ons gebied hebben we dus een ernstig probleem en zal niet alleen de parkeergarage met onze auto’s, maar ook alle voorwerpen in de kelderboxen compleet onder water komen te staan. Daar zijn ook onze twee pompen niet tegen opgewassen. Dan staat het water boven het maaiveld en hebben de twee begane grond appartementen een probleem. Het helpt ons dan niet te constateren dat een groot gebied om ons heen dan ook onder water staat. Daar helpt ons alleen nog een uitgebreide verzekering tegen water, zowel verticaal als horizontaal.
Doorvoeren fundering
Dat zijn de doorvoeropeningen voor riolering en de aansluitingen van gas, licht en water. Voor deze constructies werden hoog in de fundering openingen gemaakt. Door deze openingen werden de buizen en kabels geleid en de opening verder afgedicht met hars, rubbers en kitten. Gebleken is dat deze afdichtingen niet voldoen. Bij hoge grondwaterstanden (na hevige regenval) is er een aantal malen water geconstateerd dat naar binnen kwam in de garage van het penthouse. Pogingen van de bouwer om deze doorvoeren waterdicht te krijgen hebben onvoldoende effect gehad. Dit probleem is pragmatisch door ons opgelost. Het eventuele binnendringende water wordt opgevangen in een vierkante container. In die container werd ter bewaking een watersensor geplaatst die een luid alarm laat horen als de sensor water detecteert. In de garage van het penthouse zijn twee doorvoeren die gelekt hebben. De andere doorvoeren (in de kelderboxen) hebben nog nooit lekkage vertoond.
Laagste punt liftschacht
Ook het laagste punt van de liftschacht is in principe niet zichtbaar en vormt daarmee een bedreiging. Ter bewaking werd daar eveneens een watersensor geplaatst.
Vuilwaterput
Naast de twee compleet gescheiden systemen van pompen en afvoeren wordt de vuilwaterput extra bewaakt door een watersensor.
Er wordt binnen onze VvE nagedacht over een watersensor die bij wateroverlast een waarschuwing doorgeeft op onze mobiele telefoons.
Berekening hoeveelheid regenwater via hellingbaan
Het regenwater dat op de hellingbaan terecht komt zal bij de garage van ons gebouw en dat van onze directe buren naar beneden stromen en opgevangen worden in de goot voor de garagedeur. Die goot verzamelt het water en leidt het naar de vuilwaterput in de vloer van de garage.
Een hoeveelheid neerslag van 20 mm in een etmaal komt voor op 20 dagen per jaar; 30 mm of meer binnen 24 uur komt gemiddeld slechts eens per jaar voor. Toch zijn er af en toe extreme neerslaghoeveelheden van 100mm of meer in een etmaal. Dergelijke neerslaghoeveelheden zijn vrijwel altijd plaatselijk. Het aantal dagen met extreme neerslag lijkt toe te nemen. Het weerstation Herwijnen kreeg op 28 juni 2011 een wolkbreuk waarbij in een uur tijd 79 millimeter viel. In China viel in één etmaal op verschillende plaatsen ruim een halve meter water. Dat zijn ruim 500 liter water binnen 24 uur per vierkante meter. Dat zijn ruim 20 centimeter in één uur. Ofwel 20 liter per vierkante meter oppervlak in één uur. In de toekomst zullen in Nederland met name de zware buien (met meer dan 50 millimeter neerslag in een uur) verhevigen, zo voorspelt het KNMI op basis van een nieuwe generatie regionale klimaatmodellen in 2021. In de Alpenlanden vielen in augustus 2023 binnen 24 uur tot 400mm. Dat zijn 40cm! In één dag! Per uur is dat gemiddeld ongeveer 16mm. Per uur valt dat dus nog wel mee. Moeten onze pompen goed aankunnen. Onze riolering kan die hoeveelheid vermoedelijk niet goed aan.
Met deze gegevens is het mogelijk een schatting te maken van de hoeveelheid water die bij hevige regenval de vuilwaterput in kan stromen.
De oppervlakte van de hellingbaan is ongeveer 15m lang en op het breedste punt 10m breed. Naar boven toe wordt het wegdek smaller tot ongeveer 6 meter. Voor het rekengemak neem ik een gemiddelde van 8 meter bij 15 meter lang. De totale oppervlakte is zal dus ongeveer 120 vierkante meter bedragen. Daarvan komt de helft bij ons terecht en de andere helft bij het andere gebouw.
Ik ga daarom uit van 60 vierkante meter waarvan de regen terecht komt in ons gebouw (de garage). Het risico dat J4 de hoeveelheid water niet kan wegwerken schat ik laag in. Indien dat wel zou gebeuren levert dat bij ons na enige tijd een verdubbeling van de hoeveelheid water op. Het risico is klein, maar is wel goed om even in de gaten te houden.
Neem de extreme hoeveelheid van 200mm in één uur. Op één vierkante meter komt dus 200 liter water in één uur. Er stroomt dan in totaal 12000 liter water in onze vuilwaterput. In één uur. Die hoeveelheid water moeten de pomp(en) kunnen verwerken. In Nederland noemen we meer dan 50 millimeter neerslag in één dag op tenminste een van de ruim 320 officiële neerslagstations van het KNMI een dag met zware neerslag.
De normale riolering in de straat is berekend op ongeveer 20mm in één uur (200mm kan de riolering absoluut niet aan). Veel meer dan 20mm per uur kan de riolering dus niet verwerken. Ook daarom lozen wij bij extreme hoosbuien rechtstreeks op de vijver.
De maximale capaciteit van onze twee pompen is 15.000 l/u per pomp. Theoretisch zou één pomp die hoeveelheid water dus goed aan moeten kunnen.
Als beide pompen het af zouden laten weten zou er 12000 liter water in onze garage en kelder terecht komen. Voor het rekengemak maak ik daar even 10000 liter water van, per uur. Maximaal. Dat is 10x de vuilwaterput (1000 liter) in één uur. Die put kan bij hevige hoosbuien dus binnen enkele minuten vol zitten en daarna gaan overstromen.
Als je die hoeveelheid water verdeelt over de oppervlakte van de kelderverdieping (15mx18m=270 vierkante meter) zou de hele kelder een laag water krijgen van enkele centimeters hoog (in één uur tijd). De grootste problemen vormen daarbij de liftinstallatie en de inhoud van onze bergingen in kelderboxen en garage.
Het grootste probleem vormt water in de liftschacht. De technische installatie kan absoluut geen water hebben.
Op 21 maart 2010 stonden de garages ruim onder water (70 cm hoog!). Zie hieronder. Gelukkig voor ons gebeurde dit al voor de oplevering. De bouwer loste het op. De oplevering vond pas op 28 september 2010 plaats.
Een vraag die bij mij opkwam is wat er gebeurt als de vuilwaterriolering de hoeveelheid water niet meer aankan en terugstroom gaat optreden. Wat is dan bij ons het gevolg? Hebben wij een terugslagklep in de afvoer? Uit navraag bij anderen blijkt dat J3 geen terugslagkleppen heeft en ook liever niet laat aanleggen. De reden is dat de kleppen tweemaal per jaar moeten worden onderhouden. De klepdeksel moet daarbij worden geopend en de klep zelf moet worden schoongemaakt en gecontroleerd op zijn goede werking. Veel te ingewikkeld en op zich kennelijk storingsgevoelig.
Laatste wijziging op 8-8-2023